Geesteren gaat reizen door 300 jaar kerkgeschiedenis

Foto: Heemkundevereniging Geesteren

De jaarlijkse lezing/dia-avond van de Stichting Heemkunde Geesteren (SHG) belooft, komend najaar op woensdagavond 18 oktober, heel bijzonder te worden en anders dan de afgelopen jaren. Waar tot nu toe de geschiedenis van een buurt én de daar wonende families werd belicht, staat deze keer de 300-jarige kerkgeschiedenis van Geesteren centraal.

Samen met haar donateurs en overige belangstellenden, gaan de mensen van de heemkunde deze keer een reis door de tijd maken. De reis begint op 13 april 1717 toen de eerste kerk in Geesteren werd gesticht en eindigt driehonderd jaar later op woensdagavond 18 oktober 2017. Een reis in de tijd, door drie eeuwen heen, die langs vele belangrijke en onvergetelijke gebeurtenissen in Geesteren voert. Harry Meinders, die een groot aantal jaren deel uitmaakte van het kerkbestuur en nauw betrokken was bij tal van kerkelijke (bouw)projecten en activiteiten, opent de dia-avond om klokslag 19.30 uur met een lezing over de kerkgeschiedenis. Hierna is het de beurt aan de heemkundeleden Bertus Klein Haarhuis en Paul Sand. Met behulp van vele unieke foto’s, prenten en andere historische documenten, zullen zij 300 jaar kerkgeschiedenis in woord en beeld doen herleven.

Boekpresentatie

Het hoogtepunt van de avond is de presentatie van het boek ‘300 jaar kerkgeschiedenis Geesteren’. Het eerste exemplaar van het boek wordt overhandigd aan een persoon die gedurende een aantal jaren een vooraanstaande rol in de kerkgeschiedenis van Geesteren heeft vervuld. Wie dat is, blijft tot 18 oktober geheim.

Veel schrijf- en speurwerk

Het plan om een boek uit te brengen over driehonderd jaar kerkgeschiedenis, ontstond iets meer dan een jaar geleden, in april 2016. Toen eenmaal was besloten het plan ten uitvoer te brengen, moest er in relatief korte tijd, ontzettend veel speurwerk en schrijfwerk verzet worden. Een gelukkige bijkomstigheid was dat het kerkarchief kort hiervoor voor een belangrijk deel was gedigitaliseerd. De redactie van de Heembode (het jaarboek voor de donateurs) stortte zich met verve op de uitdagende klus. Gaandeweg begon het boek steeds meer vorm te krijgen wat ertoe heeft geleid dat er inmiddels een concept ligt dat, wat het tekstgedeelte betreft, vrijwel gereed is. Momenteel wordt hard gewerkt aan de grafische vormgeving d.m.v. het toevoegen van tal van nostalgische foto’s en historische documenten.

Buurtschap Geesteren

Het begin van 300 jaar kerkgeschiedenis begint feitelijk in april 1717. De buurtschap Geesteren werd van de statie Tubbergen afgescheiden tot een zelfstandige statie. Johannes Petrus Leurs werd op 13 april 1717 de eerste pastoor van Geesteren en Vriezenveen. Hij ging in Geesteren wonen op de oude havezate het Eijlershuis, gelegen op de Vermolen. Waarschijnlijk met toestemming van de Graaf van Almelo werd het Eijlershuis ingericht tot kerk en pastorie. Voordien bezochten de Geesterse katholieken de kerkdiensten in achtereenvolgens Ootmarsum, Tubbergen en Vriezenveen. Men ging toentertijd te voet naar de kerk en was daarom een belangrijk deel van de zondag van huis. In 1746 werd de kerk verplaatst van de Vermolen naar het zuidelijke gedeelte van de Mensinkkamp. Een schaapsschot, het Mensinkschot genaamd, deed dienst als kerk. Omdat het Mensinkschot te klein was om alle parochianen onderdak te bieden werd in 1821 de Waterstaatskerk gebouwd op de plek waar het schaapschot stond en waar tot voor kort Schoenenzaak Elferink gevestigd was. De huidige St. Pancratiuskerk werd in 1926 in gebruik genomen en ingezegend.

Over biechten en pannenkoeken

Dat de kerkgeschiedenis van Geesteren een serieuze aangelegenheid is, mag duidelijk zijn. Toch was het lang niet altijd zo serieus als verondersteld wordt. Immers pastoors en kapelaans zijn ook maar mensen! De leden van de heemkunde stuitten bij het schrijfwerk meer dan eens op humoristische voorvallen en merkwaardige gebeurtenissen in en rondom de kerk en pastorie. Wat, bijvoorbeeld, te denken van de pastoor, die wegens de afwezigheid van zijn kapelaan, de parochianen opriep hiermee rekening te houden en het zaterdags-middags vooral niet te druk te maken bij het biechten? En wat te zeggen van die andere pastoor die vrijdags regelmatig rond het middaguur ’toevallig’ op een vast bezoekadres arriveerde, waar de vrouw des huizes overheerlijke pannenkoeken bakte. Niets menselijks was een parochieherder vreemd.

Pastoor jaagt parochianen de kerk uit

Oudere parochianen zullen zich vast nog wel die pastoor herinneren, die op een zondag tijdens de heilige mis, enkele hardleerse parochianen met zijn wandelstok de kerk uitjoeg. Deze man boezemde vele parochianen de nodige angst in. Hij was daarom niet bij iedereen geliefd. Aan de andere kant heeft deze pastoor een enorm stempel op het dorp Geesteren gedrukt en tal van zaken en maatschappelijke voorzieningen voor elkaar weten te krijgen. In het boek veel meer hierover.

Boek

De lezing/dia-avond begint om precies half acht. Gelet op de te verwachten belangstelling, is zaal Kottink reeds vanaf 18.45 uur geopend. De toegang is gratis voor de donateurs. Overige belangstellenden betalen €2,50 per persoon, waarbij een gratis kop koffie is inbegrepen. Het circa 200 pagina’s tellende boek 300 jaar kerkgeschiedenis Geesteren kan door de donateurs -meteen na afloop van de dia-avond- tegen inlevering van het ontvangstbewijs, kosteloos in ontvangst worden genomen.

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen