Bewoners van de buurtschap Hanstiehook in Hezingen vechten voor de leefbaarheid op het platteland.
“Door alle regelgeving rondom Natura 2000 en stikstofproblematiek staat de leefbaarheid in ons ‘noaberschop’ onder druk”, vertelt Marieke Hansté namens de bewonersgroep. “Wij missen hierin een goede balans tussen leefbaarheid en natuurontwikkeling. Het evenwicht is zoek.”
Bijzondere leefomgeving
“Wij zijn inwoners van een buurtschap met misschien wel de oudste cultuurhistorie van Nederland; een gebied waar bossen en weilanden, akkers en beekdalen, houtwallen, grafheuvels en zandwegen elkaar optimaal afwisselen. Bewoners van deze erfgoederen hebben al eeuwenlang zorg gedragen voor dit mooie, gevarieerde landschap”, vervolgt ze. “Van heinde en ver komen mensen onze streek bezoeken om te genieten van de landelijke omgeving. Dit eeuwenoude Twentse coulisselandschap, gekarakteriseerd door glooiende weiden met koeien, afgeschermd door houtwallen en afgewisseld door bospartijen met een rijke flora en fauna, is mede tot stand gekomen dankzij boeren, die in samenwerking met andere bewoners van ons gebied nog altijd zorg dragen voor het beheer en het behoud van de begroeiing. Wat onze voorouders hebben opgebouwd, houden wij gezamenlijk in stand. Wij willen het prachtige gebied dat Hezingen is, graag behouden voor volgende generaties.”
Samen met de boeren
“Wij allen zijn liefhebbers van de natuur in de breedste zin van het woord, wij hebben hart voor ons leefgebied. Wij houden bijen, wij leggen bloemenweides en akkerranden aan en wij houden de wildpopulatie op peil. Wij voelen ons – en zijn ook daadwerkelijk – mede-eigenaar van het landschap. Wij staan ervoor Hezingen in de huidige vorm te behouden”, benadrukt Hansté. “Tot enkele jaren geleden waren in de Hanstiehook nog drie boerenbedrijven actief. Twee hiervan zijn inmiddels, als gevolg van veranderende regelgeving, ‘vrijwillig’ verplaatst. Nu wordt door opgelegde en nog te verwachten beleidsmaatregelen ook de laatste boerderij in haar voortbestaan bedreigd. Als ook deze boerderij zou moeten verdwijnen, verliezen we daarmee het hart van onze buurt en ons ‘noaberschop’.”
“Door nieuwe en telkens veranderende regelgeving staat onze buurtgemeenschap op het punt uiteen te vallen. Niet omdat wij hiervoor kiezen, maar omdat opgelegde beleidsmaatregelen voorbijgaan aan cultuurhistorische waarden. Beleidsmakers veronachtzamen de verbindende rol van de boer in kleine leefgemeenschappen op het platteland.”
Landschap zonder koeien
“Door melkveebedrijven stelselmatig te beëindigen of te verplaatsen, dreigen koeien te verdwijnen uit het vertrouwde, Twentse landschap. Gronden voor natuurontwikkeling mogen, om verschraling te versnellen, niet langer worden beweid, terwijl andere gronden in gebruik komen van agrariërs elders, die geen binding hebben met ons noaberschop en die hier enkel nog mais en andere teeltgewassen zullen verbouwen, zodat onze streek naar aard en naar aanzien aanzienlijk zal veranderen. Waar nu koeien grazen op kleinschalige weilanden, resteren dan nog slechts uitgestrekte landbouwgronden en verschraalde natuur. Dit verdwijnen van het geliefde Twentse coulisselandschap zal niet alleen ons als inwoners van Hezingen in het hart treffen, maar ook fnuikend zijn voor het toerisme.”
Verpaupering en individualisering
“Vertrek van gezinnen en leegstand van voormalige boerderijen leidt onvermijdelijk tot verpaupering en het ontstaan van een spookgebied (denk aan ontwikkelingen in onder meer Oost-Groningen); een gebied dus dat nauwelijks toeristen meer zal trekken. Nieuwe en te verwachten milieumaatregelen gaan voorbij aan de mensen in deze gebieden, die hierdoor bedreigd worden in hun bestaan. Willen we ook hier in Twente leegloop van het platteland toestaan? Willen we werkelijk een spookgebied creëren? En willen we, áls zich ooit al nieuwe bewoners melden voor wat ooit bloeiende boerderijen waren, meemaken dat ‘noaberschop’ het veld moet ruimen voor individualisme, geïmporteerd door nieuwkomers die zich niet verbonden voelen met de streek en haar cultuur?”
Achterstallig en uitblijvend onderhoud
“De huidige natuurgebieden in Hezingen, deels in eigendom van terreinbeherende organisaties, zijn nu al deels afgesloten voor ons als bewoners en voor bezoekers. In deze gebieden zien we, dat onderhoud óf veel te drastisch plaatsvindt (grootschalige houtkap), óf in het geheel niet. Daar waar in het verleden door de inwoners zelf op een hoog niveau onderhoud werd gepleegd, moeten wij nu constateren dat verantwoordelijke organisaties blijkbaar andere normen hanteren, met als gevolg onder meer kaalslag, verwildering en het onbegaanbaar worden van wandelpaden.”
“Als inwoners van Hezingen ervaren wij aan den lijve dat ambtenaren en andere beleidsmedewerkers ons leefgebied bezien van grote afstand, zonder binding ermee, en landschappelijke bestemmingen vanuit hun helikopterview inkleuren op een plattegrond. Echter, landbouwstudies en ecologische kennis gaan geheel voorbij aan cultuurhistorische waarden en aan leefgemeenschappen waarvan de identiteit sterk samenhangt met het landschap. In onze optiek dient bij ontwikkeling van milieubeleid de mens leidend te zijn, niet een theoretisch concept.”
Kloof tussen terreinbeherende organisaties en burgers
“In onze leefomgeving zijn Terreinbeherende Organisaties al jarenlang aanwezig, maar zij staan nog altijd op grote afstand van ons als inwoners. De organisaties trekken hun eigen plan, van enige vorm van overleg is geen sprake. Men stelt een ‘goede buur’ te willen zijn voor de inwoners van Hezingen, maar wij worden door hen gehoord noch gezien.”
“Milieubeleid en landschapsbeheer worden uitgevoerd door tal van partijen, maar wie ontbreken in dit proces zijn de burgers. Wij, de inwoners van de buurt Hanstiehook in Hezingen, wonen en leven al sedert generaties in dit gebied, maar wij worden op geen enkele wijze betrokken bij besluitvorming. Beslissingen worden achteraf gecommuniceerd, en daarbij gepresenteerd als voldongen feiten. Voor ons is het nu genoeg!”
Wensenlijst
De groep verontruste Hezingers vraagt om het volgende:
- Behoud van de leefgemeenschap, van het culturele erfgoed en van het ‘noaberschop’
- Erkenning van de onmisbare rol van de boer in deze plattelandsgemeenschap
- Behoud van de laatste agrarische onderneming in de Hanstiehook
- Behoud van het coulisselandschap, inclusief koeien in de wei
- Ontwikkelmogelijkheden voor ondernemers, ook in de toekomst
- Medezeggenschap in de ontwikkeling van de eigen leefomgeving
