Dit artikel maakt deel uit van een reeks over de overeenkomsten en verschillen tussen de boerenprotesten in 1971 (Tubbergen) en 2019-2020 (heel Nederland). Het werd mede mogelijk gemaakt door het Steunfonds Freelance Journalisten. Het gaat om de volgende artikelen:
Kruitvat
Inmiddels, meer dan vijftig jaar later, is er een vergelijkbare situatie ontstaan. Opnieuw veel aandacht voor boeren die hun bestaansrechten verdedigen. Maar ditmaal is zelfs heel het land in rep en roer; de stikstofcrisis heeft inmiddels een verlammende werking op tal van aspecten in de samenleving. De boerensector, met name de vleesindustrie, wordt door burgers en politici aangewezen als één van de voornaamste boosdoeners.
Het wekt de woede van boeren en diverse protestacties worden op touw gezet. De ‘boze boer’ is daarmee actueler dan ooit. Ingezet door soortgelijke gebeurtenissen op ambtelijk, politiek en juridisch vlak die zouden leiden tot de geruchtmakende boerenopstand van 1971 in Tubbergen. De geschiedenis lijkt zich te herhalen, zij het gegoten in een nóg complexere vorm.
In 2019 en 2020 zijn de landelijke boerenprotesten regelmatig uit de hand gelopen, net als toentertijd in Tubbergen het geval was. Tegenwoordig vormen bijvoorbeeld het dierenwelzijn of de reductie van uitlaatgassen voorname strijdpunten. Eerst vormde de bezetting van een varkensstal op 13 mei 2019, door extremistische dierenactivisten, het lont in het vat. Waarna het FDF en Agractie werden opgericht. Vergelijkbaar met de oprichting van het Tubbergse actiecomité, doordat men zich geroepen voelde om samen op te trekken. Zo zijn er allerlei duidelijke verschillen, maar ook opvallende overeenkomsten tussen beide periodes.
Gevoelens van onrecht, onbegrip én saamhorigheid waren destijds de voornaamste reden van de boeren in Tubbergen om in opstand te komen. De verplichte grondruil werd hen door de overheid opgelegd; achtereenvolgens de gemeente Tubbergen, de provincie Overijssel en het ministerie van Landbouw en Visserij. Ook in de 21e eeuw voelen boeren zich vanuit alle kanten aangevallen. Ten eerste moeten ze efficiënter, goedkoper en concurrerender produceren. Ten tweede worden regels voor diervriendelijkheid, uitstoot en verbruik constant aangepast én aangescherpt. En tegelijkertijd proberen ze in te spelen op veranderende behoeftes van consumenten en de invloed van marktschommelingen te beperken. Dit samenspel plus de onzekere toekomst zorgt voor veel stress in boerengezinnen, en heeft ook een bovengemiddeld aantal suïcides tot gevolg.
